[MalignusPL]

Linia kolejowa Raumabanen to trasa o długości 114,2 km między stacją Dombås na Dovrebanen a stacją Åndalsnes nad Romsdalsfjorden. Linia nie jest zelektryfikowana. Przebiega przez gminy Dovre i Lesja w regionie Innlandet oraz gminę Rauma w regionie Møre og Romsdal.

Trasa biegnie wzdłuż górnej części doliny Gudbrandsdalen między Dombås a wododziałem przy jeziorze Lesjaskogsvatnet, a na zachód od wododziału podąża wzdłuż rzeki Rauma przez dolinę Romsdalen.

Trasa charakteryzuje się trudnym terenem, z kilkoma dużymi mostami i systemem zawracania na moście i w tunelu. Pierwotnie planowano przedłużenie linii kolejowej do Ålesund, Molde i Kristiansund za pomocą mostów i promów kolejowych.

Do lat 70. XX wieku linia Raumabanen była głównym szlakiem komunikacyjnym dla ruchu pasażerskiego i pocztowego między regionem Møre og Romsdal a stolicą.

Po otwarciu lotnisk w Kristansund i Ålesund plany przedlużenia linii zarzucono.

Na linii wybudowano w sumie 11 stacji i przystanków: Bottheim, Lesja, Lora, Lesjaverk, Lesjaskog, Bjorli, Verma, Flatmark, Marstein, Romsdalshorn i Åndalsnes.

Wszystkie stacje obsługiwały pociągi, sprzedaż biletów i wysyłkę towarów. W wielu miejscach stacja pełniła również funkcję poczty. Na większych stacjach pracowali zarówno kierownicy stacji, telegrafiści, jak i konduktorzy. Na mniejszych stacjach kierownik stacji musiał wykonywać wszystkie zadania samodzielnie.

Przystanki nie brały udziału w ruchu pociągów, dlatego mogły być obsługiwane przez pracowników bez przeszkolenia w zakresie bezpieczeństwa. Pracownikiem mógł być strażnik torów lub ekspedientka sprzedająca bilety, sortująca pocztę i wysyłająca towary. Te małe przystanki szybko straciły obsługę: Flatmark i Romsdalshorn w 1953 r., Bottheim w 1964 r.

Pierwszymi stacjami, które przestały być obsługiwane, były Marstein i Lesjaskog (obie w 1964 r.), a następnie Verma, Lora i Lesjaverk (wszystkie w 1970 r.). Lesja została pozbawiona obsługi w 1990 roku. Od 2024 roku tylko Bjorli jest obsługiwana przez stacje pośrednie na trasie, a ponadto na stacjach końcowych Åndalsnes i Dombås pracują ekspedytorzy. Marstein, Verma i Lesja są nadal obsługiwane w razie potrzeby.

Åndalsnes była jedną z ostatnich stacji, na których Jernbaneverket sprzedawało bilety NSB w kasie. Sprzedaż biletów została zakończona 1 lutego 2015 r.

Od 2024 r. odprawa pasażerów odbywa się tylko w Dombås, Lesja, Lesjaverk, Bjorli i Åndalsnes.

W Dombås linia spotyka sie z Dovrebanen, która łączy obecną stolicę Oslo z historyczną stolicą w Trondheim.

O samym przebiegu trasy:

Od stacji początkowej Raumabanen w Dombås (659 m n.p.m.) do stacji końcowej Åndalsnes (4 m n.p.m.) różnica wysokości wynosi ponad 650 metrów. Od Dombås do Bjorli linia biegnie prawie poziomo i opada tylko o 85 metrów na odcinku 57 km, a z wyjątkiem mostu nad Jora.

Odcinek Bjorli-Åndalsnes charakteryzuje się większą różnorodnością krajobrazu i większymi wyzwaniami technicznymi, z dużymi różnicami wysokości na odcinku 20 km.

Między mostem Kylling a mostem Foss trasa biegnie 8-kilometrowym odcinkiem wzdłuż ściany skalnej po zachodniej stronie doliny Romsdalen, aż do momentu, gdy trasę wyrównuje się przy moście Foss.

Poniżej mostu Vermafossen tunel przebiega przez stromy i nierówny teren na słabym podłożu ziemnym. Jest to najbardziej narażony odcinek linii Raumabanen i z tego powodu nazywany jest „Rensken”, co troche ciezko przetlumaczyc, wywodzi sie od "renske" oczyczac, oprozniac. Zapewne chodzi o osuwiska, ktore moga zagrazac linii.

Pomiędzy mostami Fossbrua i Stuguflåten występuje różnica wysokości 400 metrów na odcinku 23 km.

Poniżej Flatmark linia przebiega przez Kjerkjeura, obszar pokryty ogromnymi głazami rozrzuconymi po dnie doliny. Na ostatnim odcinku trasy, przy Romsdalshorn, linia kolejowa przebiega tuż pod formacją skalną znaną jako Trollveggen (Sciana trolli). Jest to najwyższa pionowa sciana skalna w Europie.

W dolnej części doliny, w kierunku Åndalsnes, linia została zbudowana na piasku i glinie, a częściowo przez głębokie wykopy w luźnym gruncie. W Åk trasa była zagrożona osuwiskiem gliny. Stacja Åndalsnes została zbudowana na nasypie w płytkim obszarze nad fiordem.

Polaczenia obsluguja zarowno sklady zespolone, jak i klasyczne. Ja wybralem sklad klasyczny ciagniety lokomotywa serii El 18.



Mjøsa pomiedzy Hamar a Lillehammer


Dombås. Komora lewa Raumabanen do Åndalsnes. Komora prawa Dovrebanen do Trondheim.


Bjorli
Ostatnia zachowana wieza wodna. Po prawej w trawie skrywa sie obrotnica.


Most nad rzeka Rauma


Tunel przy wyjezdzie w kierunku Åndalsnes


Na granicy Møre og Romsdal i Innlandet:


Dolina Raumy (Raumadalen) tuz przed wjazdem do tunelu Stavem


Vermafossen
Widac jak blisko wodospadu biegnie linia.
Widok z torow po przeciwnej stronie doliny





Kyllingsbrua, widok z petli powyzej


Kylling Tunnell


Verma po zakonczeniu krzyzowania pociagow z i do Åndalsnes:


Przystanek Marstein:


Tu za Fossbru, widok w kierunku Dombås


Trollveggen


Stacja koncowa Åndalsnes. Widok w kierunku konca linii.


Szynobus z Dombås do Åndalsnes skonczyl bieg i oczekuje na godzine odjazdu jako pociag relacji przeciwnej.

Dwa wagony to czesc skladu tzw. Zlotego Pociagu.



A tu wspomniany Zloty Pociag wyrusza w drugi kurs do Bjorli.


Nazwa nawiazuje do wydarzen z 2giej wojny swiatowej, kiedy to ta linia wywozono norweskie rezerwy zlota tuz po zajeciu Norwegii przez 3cia Rzesze.

Z innych ciekawostek:
Na Kyllingsbrua krecono sceny z Mission Impossible - Dead Reckoning.
Nad stacja w Åndalsnes przebiega trasa kolejki linowej na gore Nesaksla. Na jej szczycie krecono sceny z serialu Sukcesja.

Na trasie znajduja sie w sumie 32 mosty i 6 tuneli.

Najwyzsza predkosc szlakowa to 140 km\h.

Pociagi pokonuja te trase w 1 godz. 22 min.

Polaczenia obsluguje SJ NORD przy uzyciu szynobusow serii BM93.

Pociagi w Dombås sa skomunikowane z pociagami F6 Oslo-Trondheim w obu kierunkach. Nastepuje tutaj krzyzowanie wszystkich pociagow obslugujacych obie trasy.

Za bilet z Oslo S do Åndalsnes i z powrotem zaplacilem 1.625 NOK.

Bonus:
Samotny gagsowaty w Dombås


Oblot skladu w Bjorli


Widok na doline i fjord z Neskaskla, widac linie kolejowa.




Wagon kapilica:



Zloty Pociag wjezdza na stacje koncowa: